Σε αναμονή της νομοθετικής πρωτοβουλίας που εξήγγειλε η νέα κυβέρνηση βρίσκονται οι δανειολήπτες που έχουν λάβει δάνεια, ως επί τω πλείστον στεγαστικά, σε νόμισμα ελβετικού φράγκου. Παράλληλα, επειδή πολλοί δανειολήπτες έχουν στραφεί δικαστικά εναντίον των τραπεζών και έχουν ήδη εκδοθεί οι πρώτες δικαστικές αποφάσεις που τους δικαιώνουν, οι τραπεζικοί όμιλοι της χώρας, προσπαθώντας να αναχαιτίσουν την προσφυγή των δανειοληπτών στα δικαστήρια, τους προτείνουν λύσεις για τη ρύθμιση των δανείων τους, εν όψει και της κατάρρευσης της ισοτιμίας, ύστερα από την απόφαση που έλαβε πριν από λίγες μέρες η Ελβετική Κεντρική Τράπεζα.
Το πρόβλημα των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο είναι γνωστό εδώ και χρόνια, όμως μετά την κατάργηση της ισοτιμίας στο όριο του 1,20, όπως ίσχυε έως τις 15 Ιανουαρίου, η κατάσταση εκτροχιάστηκε, καθώς η ισοτιμία κυμάνθηκε την προηγούμενη εβδομάδα μεταξύ 0,98 και 1,01. Εκ παραλλήλου, τις τελευταίες μέρες παρατηρήθηκε πτώση του εφαρμοζόμενου στα δάνεια αυτά επιτοκίου libor, λόγω της μείωσης του επιτοκίου καταθέσεων της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας, το οποίο ανήλθε σε -0,75%.
Όμως τι συμβαίνει με τις εναλλακτικές που δίνουν οι τράπεζες στους δανειολήπτες;
Πρώτον, και σε αυτό συμφωνούν και οι τράπεζες, σε καμία περίπτωση δεν συμφέρει τους δανειολήπτες να μετατρέψουν το δάνειό τους σε ελβετικό φράγκο, διότι επειδή το κεφάλαιο που οφείλουν, ύστερα από τις τελευταίες εξελίξεις, έχει εκτιναχτεί στα ύψη, οι δανειολήπτες θα επωμιστούν την αποπληρωμή ενός υπέρογκου ποσού, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης. Στην ουσία οι δανειολήπτες θα είναι οι μόνοι χαμένοι που θα πληρώσουν τα σπασμένα, καθώς πλέον δεν θα είναι εύκολο να αμφισβητήσουν δικαστικά τις παράνομες και απατηλές χρεώσεις που τους επιβλήθηκαν.
Δεύτερον, η λύση που προτείνεται με μείωση της μηνιαίας δόσης και επιμήκυνση του δανείου για πολλά επιπλέον έτη είναι μια πολύ προσωρινή λύση που στην πράξη δεν επιλύει ουδόλως το πρόβλημα. Μάλιστα η υπογραφή μιας τέτοιας ρύθμισης λειτουργεί για το δανειολήπτη ως αποδοχή και αναγνώριση της κατάστασης. Επιπλέον, είναι σαφές ότι για όσα χρόνια και αν επιμηκυνθεί η διάρκεια της σύμβασης ο δανειολήπτης πάντοτε θα παραμένει έκθετος στις αλλαγές της ισοτιμίας και πάντοτε θα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο η μηνιαία δόση που θα οφείλει να εκτιναχθεί. Οπότε έτσι δεν διασφαλίζεται ούτε στο ελάχιστο από μια απλή επιμήκυνση της διάρκειας της σύμβασης.
Τρίτον, σχετικά με την πρόταση που έχει προωθήσει την τελευταία εβδομάδα ο τραπεζικός όμιλος με τους περισσότερους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο, δηλαδή την καταβολή της μηνιαίας δόσης προσωρινά με βάση την παλαιά ισοτιμία του 1,20, αλλά με κανονική όμως χρέωση του λογαριασμού του δανειολήπτη με βάση την τρέχουσα ισοτιμία, είναι σαφές πως μόνο για εμπαιγμό πρόκειται. Σε αυτή την περίπτωση ο δανειολήπτης θα κληθεί να αποπληρώσει το ποσό που προκύπτει από τη διαφορά της ισοτιμίας μόλις παρέλθει ο χρόνος της ρύθμισης και έτσι και η οφειλή του για κεφάλαιο θα συνεχίσει να αυξάνεται και η μηνιαία δόση του στο μέλλον θα είναι πολλαπλάσια αυτής της προσωρινής που θα έχει προκύψει από τη ρύθμιση. Σε κάθε περίπτωση, το υπόλοιπο της οφειλής εκτείνεται σε βάθος πολλών ετών, κατά τη διάρκεια των οποίων κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την εξέλιξη της ισοτιμίας.
Υπό τω ανωτέρω πρίσμα η καλύτερη λύση για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο είναι ο δρόμος της δικαιοσύνης, καθώς, μόνο αν το δικαστήριο ορίσει την επαναφορά της ισοτιμίας στα επίπεδα που αυτή είχε όταν υπογράφηκε το δάνειο, ο δανειολήπτης θα έχει μια συμφέρουσα και μόνιμη λύση στο πρόβλημά του.
Έτσι άλλωστε δεν θα χρειαστεί ο δανειολήπτης να καταβάλλει για την αγορά του σπιτιού του ποσό υπερπολλαπλάσιο της αξίας του, όπως φαίνεται ότι θα συμβεί με τα τωρινά δεδομένα.