Η προσωρινή διαταγή αποτελεί ασφαλιστικό μέτρο, που ρυθμίζει προσωρινά και άμεσα μια κατάσταση.
Στο νόμο Κατσέλη η προσωρινή διαταγή νοείται υπό δύο μορφές, είτε ενσωματωμένη στο δικόγραφο της κύριας αίτησης είτε αυτοτελής με ξεχωριστό δικόγραφο. Πλέον, ύστερα από την ψήφιση του ν.4161/2013,
η προσωρινή διαταγή αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαδικασία υπαγωγής στο ν. 3869/2010.
Μαζί με την αίτηση για την υπαγωγή στο νόμο Κατσέλη κατατίθεται και ενσωματωμένη αίτηση για έκδοση
προσωρινής διαταγής, σύμφωνα με το αρ. 781 ΚπολΔ. Για την αίτηση αυτή ορίζεται ξεχωριστή δικάσιμος,
σύμφωνα με το ν. 4161/2013, εντός δύο μηνών από την κατάθεση της αίτησης. Πρακτικά, σήμερα ο χρόνος
αυτός, ειδικά στο Ειρηνοδικείο Αθηνών, ξεπερνά πλέον και τους 10 μήνες.
Με την προσωρινή αυτή διαταγή ο δικαστής ορίζει ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες του οφειλέτη, το ποσό των μηνιαίων καταβολών, στις οποίες πρέπει να προβαίνει μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της κύριας αίτησης.
Επιπρόσθετα, με την προσωρινή διαταγή ο δικαστής διατάσσει την προστασία της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη από κάθε μέτρο αναγκαστικής εκτέλεσης, ενώ επιπλέον διατάσσει και τη διατήρηση της νομικής και πραγματικής της κατάστασής της, πράγμα που πρακτικά σημαίνει ότι οι
δανειστές δεν μπορούν να γράψουν νέες προσημειώσεις υποθηκών ή να τρέψουν τις ήδη υπάρχουσες σε
υποθήκες ή να προχωρήσουν σε κατάσχεση. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι ήδη από την κοινοποίηση
της αίτησης υπαγωγής στο ν. 3869/2010, οι δανειστές υποχρεώνονται να μην προβούν σε οποιαδήποτε
κίνηση που θα μπορούσε να αλλάξει την κατάσταση της περιουσίας του αιτούντα. Σε αντίθετη περίπτωση
ενεργούν καταχρηστικά.
Τέλος, με την προσωρινή διαταγή διατάσσεται η άρση όλων των παρακρατήσεων που εφαρμόζονται στο μισθό ή τη σύνταξη του οφειλέτη, συνήθως από το Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Αυτοτελής προσωρινή διαταγή μπορεί να εκδοθεί και για όσους οφειλέτες έχουν ήδη καταθέσει αίτηση για
την υπαγωγή τους στο νόμο και περιμένουν την εκδίκαση της υπόθεσής τους. Θα έχουν δε όλα τα ανωτέρω
πλεονεκτήματα, ενώ το ύψος των καταβολών στις οποίες θα πρέπει ή δεν θα πρέπει να προβαίνουν δεν θα
μπορεί αργότερα να αμφισβητηθούν από κανέναν, δεδομένου ότι θα έχουν οριστεί με τον πλέον
«αντικειμενικό» τρόπο.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Θα πρέπει να επισημανθεί ότι αν αλλάξουν οι οικονομικές δυνατότητες του οφειλέτη από της εκδόσεως της προσωρινής διαταγής και ύστερα, π.χ. μείνει άνεργος ενώ εργαζόταν, τότε μπορεί να ζητήσει τη μεταρρύθμιση της απόφασης της προσωρινής διαταγής.